މިދިޔަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅުން ފެށިގެން މުޅި ދުނިޔެއިން އެއް އަޒުމެއްގައި ދަނީ ކޮވިޑް-19ގެ ނުރައްކާތެރި ބަލިމަޑުކަމާ ދެކޮޅަށް ހަނގުރާމަ ކުރަމުންނެވެ. މި ބަލިމަޑުކަމުގެ ނުރައްކާ މިންވަރަކީ، އޭގެ ވޭނީ ހިތި އަސަރު ކުރަނީ ހަމައެކަނި ބަލި ޖެހޭ މީހުންނާއި އޭނާ ދެކެ ލޯބިވާ ފަރާތްތަކަށް އެކަނި ނޫންކަމެވެ. ބަލީގެ ސަބަބުން ގޭތެރޭގައި އަމިއްލައަށް ބަންދުވެ، އާންމު ދިރިއުޅުމާއި އޭގެ އުފާތަކުން މަހުރޫމްވެފައި ތިބުމަކީ ވެސް ކެތްކުރަން ފަސޭހަ ކަމެއް ނޫނެވެ.
އެޕްރީލް 15ގައި މާލެއިން މި ބައްޔަށް ޕޮޒިޓިވް މީހަކު ފެނުނުކަން ހެލްތު ޕްރޮޓެކްޝަން އޭޖެންސީން އިއުލާންކުރުމާ އެކު ގިނަ ބައެއްގެ ދިރިއުޅުމަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އައެވެ. ޒަރޫރީ ބޭނުންތަކަށް ފިޔަވައި ބޭރަށް ނުކުމެ އުޅުން މަނާވެ، ގޭގެ ހަތަރު ފާރަކީ ތިމާގެ އެންމެ ގާތް އެކުވެރިޔާ ކަމަށް ހަދަން ޖެހުނެވެ. މި ބަދަލުތައް ތަޖުރިބާކުރަން ވަކި އުމުރެއް ނުވަތަ ވަކި ޖިންސެއް ނެތެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ވެސް ކިޔަވާ ކުދިންނަށް ދިމާވީ ބޮޑު ދައްޗަކާއި ހިތްދަތިކަމެކެވެ.
މާލޭ ސިޓީގެ ސްކޫލްތަކުގައި ތައުލީމް ހާސިލްކުރަމުން ދިޔަ ދަރިވަރުން މިޑް ޓާމް ޗުއްޓީގެ އުފަލުގައި ތިއްބާ މުޅި މާލެ ލޮކްޑައުންވެ، އޭގެ ފަހުން ކިޔެވުމުގެ ހުރިހާ ކަމަކަށް މި އޮތީ ހުރަސް އެޅިފައެވެ. ނަމަވެސް އުނގެނުމުގެ ހައްގުން އެކުދިން މަހުރޫމްވިޔަ ނުދޭން އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓްރީ އާއި ސްކޫލްތަކާއި ޓީޗަރުން އަންނަނީ ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންނެވެ. އެގޮތުން ލޮކްޑައުންގެ ވަރަށް ކުރިން ފެށިގެން ޓެލެކްލާސް އާއި އޮންލައިން ކްލާސްތަކުން ވީ މިންވަރަކުން ދަރިވަރުންނަށް ފިލާވަޅު ނަގައިދެއެވެ. ނަމަވެސް ސްކޫލަށް ގޮސް ކިޔެވުމާއި ދަރިވަރުންގެ އިޖުތިމާއީ ގުޅުމަށް ބަލާއިރު އެއީ، ދަރިވަރުންނާއި ޓީޗަރުންނަށް ވެސް ހުރަހެކެވެ. އަދި އޮންލައިންކޮށް ކިޔެވުމަކީ ހަރަދު ވެސް ބޮޑު ކަމެކެވެ.
މާލޭ ސިޓީގެ ޕްރައިމަރީ ސްކޫލެއްގެ ޓީޗަރަކު ބުނީ އޮންލައިން ކްލާސްތަކަށް އިންޓަނެޓް ބޭނުންވާ އިރު މާލީ ގޮތުން ފުދުންތެރި ނޫން ދަރިވަރުންނަށް ވަރަށް ގިނަ ފަހަރު ފިލާވަޅުތައް ގެއްލެއެވެ. ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ކޮންމެވެސް މިންވަރަކަށް ޑޭޓާ ފޯރުކޮށްދިން ނަމަވެސް، އެއީ ދާ ވަގުތަށް ބަލައިރު އެންމެ އެކަށޭނަ މިންވަރަކަށް ނުވެއެވެ.
ސްކޫލަކީ ދަރިވަރުންގެ ދެވަނަ ގެއެވެ. އެހެން ދަރިވަރުންނާއި މުދައްރިސުންނަކީ ދެވަނަ އާއިލާއެވެ. ދަރިވަރުންނާއި ސްކޫލްތަކާ ގުޅިފައިވަނީ މިފަދަ ގޮތަކަށެވެ. ޓީޗަރަކު ފާހަގަކުރި ގޮތުގައި ދަރިވަރުންނަށް ގޭތެރޭގެ މާހައުލުން ދިމާވާ ހިތްނުތަނަވަސްވާ ފަދަ ކަންކަމާއި އަނިޔާތަކުގެ ވާހަކަ ކިޔައިދީ އެހީއަށް އެދެން އޮންނަ އެއް މާހައުލަކީ ސްކޫލެވެ. ނަމަވެސް މިއަދު އެކުދިން ގޭބަންދުގައި ތިބޭއިރު ސިއްރުން އެވާހަކަތައް ހިއްސާ ކުރެވޭނެ ފަދަ ގޮތެއް ނެތެވެ. ލޯބިވާ ޓީޗަރުންނާއި ގާތް ރަހުމަތްތެރިންނާ ދިމާނުވެ ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވުމުން އެ ކުދިންގެ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ވެސް އޭގެ ނޭދެވޭ އަސަރު ކުރުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ. ގިނަ ދަރިވަރުން ތިބީ ކްލާސްތަކަށް އަނބުރާ ގޮސް، ޓީޗަރުންނާއި ރަހުމަތްތެރިންނާ ބައްދަލުވެވޭނެ ދުވަހެއްގެ ފޮނި އިންތިޒާރުގައެވެ.
ލޮކްޑައުންގެ ސަބަބުން ގޭތެރޭގައި ތިބެގެން ކިޔަވައިދޭން ޓީޗަރުންނަށް ވެސް ފަސޭހައެއް ނޫނެވެ. އެހެނީ، ބައެއް މާއްދާތައް ނުވަތަ މައުޟޫއުތަކުގައި “ޕްރެކްޓިކަލް” ބައިތައް ހިމެނިގެން ނޫނީ އެންމެ ފުރިހަމައަށް އުނގަންނައެއް ނުދެވެއެވެ. މިފަދަ މާއްދާތައް ނުވަތަ މައުޟޫއުތައް އޮންލައިންކޮށް ކިޔަވައިދިނުމުގެ ނަތީޖާއަކަށް ވެގެންދަނީ، ގިނަ ދަރިވަރުންތަކަކަށް އެންމެ ފުރިހަމަ ސިފައެއްގައި ތައުލީމް ހާސިލްކުރުމުގެ ފުރުސަތު ގެއްލުމެވެ. ވަކިން ޚާއްސަކޮށް، ޓީޗަރުންގެ ފަރާތުން ޚާއްސަ ސަމާލުކަމެއް ދޭން ޖެހޭ ދަރިވަރުންނަށް އޮންލައިން ކްލާސްތަކަށް ވުރެ ރަނގަޅުވެފައިވަނީ ސްކޫލަށް ގޮސް ގާތުން ތައުލީމް ހާސިލްކުރުމެވެ.
ކޮވިޑް-19ގެ ބަލިމަޑުކަމާ ދެކޮޅަށް ކުރަމުން މިދާ ހަނގުރާމަ ވަރުގަދަކުރަން ޖެހިފައި މިވަނީ މިފަދަ އެތައް ސަބަބަކާ ހެދިއެވެ. ތިމާގެ އަމަލު ހުންނަ ގޮތުން ބަލީގެ ހާލަތު ގޯސްވެގެން ހިނގައިދާނެއެވެ. ނަތީޖާއަކީ ދަރިވަރުންގެ ތައުލީމް ހާސިލްކުރުމުގެ ހައްގުން މަހުރޫމްވުމެވެ. މިއަދު ދަރިވަރުންނާއި ޓީޗަރުން އާދޭހާ އެކު ހިތުގެ ފުންމިނުން ބޭނުންވަނީ މި ހާލަތުން އަރައިގަނެ އަލުން ސްކޫލްތަކަށް ގޮސް ފުރިހަމަ ތައުލީމެއް ހޯދާށެވެ. މިގޮތަށް ދަރިވަރުންނަށް ސްކޫލަށް ނުދެވި ގޭގައި ބަންދުވެގެން ތިބުމަކީ، އެއްގޮތަކަށް ވެސް "އޯކޭ ކަމެއް" ނޫނެވެ.
ތި ހަ މަ އުޅެނީ ކުދިން ބޭރަށް ނެރި ކޮވިޑް ޖައްސަން