- ކުރީ ދުވަހުގެ އަދަދާ ގުޅޭ -
ޢިލްމުވެރިން އިޚްތިލާފްވެފައިވާ މައްސަލަތައް ދެބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ.
ފުރަތަމަ ބަޔަކީ: ގުރްއާނާއި ސުންނަތުގެ ޞަރީޙަ ދަލީލުތަކުން ޙުކުމް ބަޔާން ކުރައްވާފައިވާ މައްސަލަތަކެވެ. އަދި އެޔާއިމެދު އިތުރަށް ދެބަސްވެވެންނެތް، ޢިލްމުވެރިންގެ އިޖްމާޢު އައިސްފައިވާ މައްސަލަތަކެވެ. އެހެންނަމަވެސް ފަހުންއައި ބަޔަކު އެކަންކަމުގައި ޝައްކުއުފައްދާ ދަންނަބޭކަލުންގެ އިޖްމާޢު އާއި ޚިލާފުވުމެވެ. މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ދަލީލުތަކާއި ދެކޮޅުހެދި މީހުންގެ މައްޗަށް އިންކާރު ކުރެވޭނެއެވެ. މިޘާލަކަށް:
- ﷲ ތަޢާލާ އަމިއްލަ ޛާތުފުޅަށް ޘާބިތުކުރައްވާ، ކީރިތިރަސޫލާ ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ ބަޔާން ކޮށްދެއްވާފައިވާ ޞިފަފުޅުތައް "ތައުވީލް" ކުރުމުގެ މާނައިގައި ބަދަލުކުރުން. "ތައުވީލު" ގެ މާނައަކީ ކަލިމައިން ދޭހަވާ މާނަ ނޫން އެހެން މާނައެއް ނެގުމެވެ.
- ގިޔާމަތްދުވަހުން ހިނގާނެ ކަމަށް ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ އަންގަވާފައިވާ ކަންކަމާމެދު އިންކާރުކުރުން. މިޘާލަކަށް ޞިރާޠު މަގުގެ ވާހަކަ ނުވަތަ އަޅުތަކުންގެ ޙިސާބުބައްލަވާ ތިލަފަތުގެވާހަކަ ނުވަތަ މިނޫންވެސް ކަންތައްތައް.
- ބެންކްގައި ފައިސާބަހައްޓައިގެން އިންޓްރެސްޓަށް ލިބޭ ފައިސާއަކީ ރިބާކަން އެނގޭ ޙާލުގައިވެސް އެހުއްދަކުރާކުރުން.
- ތިންފަށްވެފައިވާ އަންހެނަކު ފަށްކެނޑުމަށްޓަކައި ކައިވެނިކުރުން އެއީ ހުއްދަކަމެއް ކަމުގައިބުނާބުނުން. ފަށްކަނޑާމީހާ އަށާއި ފަށްކަނޑުވައިދެވޭ މީހާއަށް ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ ލަޢުނަތް ލެއްވިކަމަށް ޞައްޙަ ޙަދީޘް ތަކުން އެނގެން އެބަހުއްޓެވެ.
- މިޔުޒިކް އަޑުއެހުމަކީ ހުއްދަކަމެއްކަމުގައި ބުނާބުނުން. މިޔުޒިކަކީ ޙަރާމް އެއްޗެއްކަން ގުރްއާނާއި ޙަދީޘް އިން އަދި ސަލަފުންގެ ބަސްފުޅުތަކުން ވެސް އެނގެން އެބައޮތެވެ. މިޔުޒިކަކީ ޙަރާމް އެއްޗެއް ކަމަށް ހަތަރު އިމާމުންވެސް އިއްތިފާގްވެ ވަޑައިގަންނަވައެވެ.
- ހުކުރުދުވަހު ޚަޠީބުމީހާ ޚުޠުބާކިޔަން ހުއްޓާ މިސްކިތަށް ވަދެއްޖެ މީހާ ތަޙިއްޔަތުލް މަސްޖިދު ނުކޮށް ޚުޠުބާ އަޑުއެހުމަށް އިށީންނަން ބުނާބުނުން.
- އިސްތިސްގާ ނަމާދަކީ ސުންނަތެއްނޫން ކަމަށް ބުނާބުނުން. ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމް އެކަލޭގެފާނުގެ އަޞްޙާބުންނާއި އެކު ޖަމާޢަތުގައި އިސްތިސްގާ ނަމާދު ކުރެއްވިކަން ޞަޙީޙުލް ބުޚާރީ އާއި ޞަޙީޙް މުސްލިމް ގައި އައިސްފައިވެއެވެ.
- ރަމަޟާންމަހަށް ފަހު ޝައްވާލުމަހު ގެ ހަދުވަހު ރޯދަ ހިފުމަކީ ސުންނަތެއް ނޫން ކަމަށް ބުނުން.
މިމައްސަލަތަކާއި އަދި މިނޫންވެސް ޞަރީޙަ ނައްޞު ތަކުން ޘާބިތުވާން ހުރި މައްސަލަ ތަކުގައި ދަންނަބޭކަލުންގެ ރައުޔާއި ޚިލާފްވާ މީހުންގެ މައްޗަށް އިންކާރު ކުރެވޭނެއެވެ. މުޖްތަހިދެއް ނަމަވެސް ޞައްޙަ ނައްޞުން ޘާބިތުވާން ހުރި މައްސަލަ އަކާއި މެދު އިޚްތިލާފް އުފައްދައިފިނަމަ އެމީހެއްގެ މައްޗަށް ޞަޙާބީން އިންކާރު ކުރައްވައެވެ.
ދެވަނަބަޔަކީ: ކަމެއްގެ ޙުކުމްބަޔާން ކުރުމުގައި ޞަރީޙަ ނައްޞެއް ގުރްއާނުންނާއި ސުންނަތުން އަދި ދަންނަބޭކަލުންގެ އިޖްމާޢިން އައިސްފައިނުވާ މައްސަލަތަކެވެ. އަދި އެފަދަ މައްސަލަތައް ގިޔާސް ކުރެވޭނެފަދަ އެހެންމައްސަލަ އެއް ފެންނަންނެތް މައްސަލަތަކެވެ. ނޫންނަމަ ސުންނަތުގައި އެކަމަކާއި ބެހޭގޮތުން ޙަދީޘް އެއް އައިސްފައިވާ އެހެންނަމަވެސް އެޙަދީޘް އެއްގެ ޞައްޙަކަމާ މެދު ސުވާލު އުފެދިފައިވުން، ނުވަތަ އެޙަދީޘް އިން ދެމާނައެއް ދޭހަވުމުގެ ސަބަބުން މައްސަލައިގައި ސީދާ ގޮތެއް ކަނޑަ އެޅޭނެގޮތް ނުވުމެވެ. ނުވަތަ ދެކޮޅަށްވެސް ދަލީލު ލިބޭގޮތަށް ޙަދީޘް އައިސްފައިވުމެވެ. މިފަދަ މައްސަލަތަކުގެ ޙުކުމްދެނެގަތުމަށް އިޖްތިހާދުކޮށް އިތުރަށް ފިކުރުކުރަންޖެހެއެވެ. މިޘާލަކަށް:
- ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ އަލައިހި ވަސައްލަމަ އަށް މިދުނިޔެމަތީގައި ﷲ ތަޢާލާ ފެނިފައިވޭތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ.
- މަރުވެފައިތިބޭ މީހުންނަށް ދިރިތިބިމީހުން ދައްކާވާހަކަ އަޑުއިވޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ.
- ކުރިމަތީފަރާތުގައި ބީހުމުން ނުވަތަ އަންހެނެއްގައިގައި ބީހުމުން ނުވަތަ ޖަމަލުމަސް ކެއުމުން ވުޟޫގެއްލޭނެތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ.
- ވިތުރީގައި ގުނޫތުކިޔާނީ ރުކޫޢުގެ ކުރިންތޯ ނުވަތަ ފަހުންތޯ.
މިމައްސަލަތަކާއި އަދި މިނޫންވެސް ޞަރީޙަ ނައްޞަކުން ޘާބިތުވާން ނެތް މައްސަލަތަކުގައި އިދިކޮޅު ރައުޔާއި މެދުގައި އިންކާރުކުރުމެއް ނެތެވެ.
މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި އިންކާރުކުރުމެއް ނުވެޔޭބުނުމުގެ މާނައަކީ ޢިލްމުވެރިންގެ މެދުގައި މިފަދަ މައްސަލަތަކާއި މެދުގައި ބަޙުޘްކޮށް ރާޖިޙްގޮތް ހޯދަން މަސައްކަތް ނުކުރާ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. ކުރީގެ ޢިލްމުވެރިންވެސް އަދި ފަހުގެ ޢިލްމުވެރިންވެސް މިފަދަ މައްސަލަތަކުގައި ބަޙުޘް ކުރައްވާ ހައްދަވައެވެ. އަދި ދަލީލުތަކުން ބޮޑަށް ބާރުލިބޭކޮޅަކަށް ތަބާވެވަޑައިގަންނަވައެވެ. ޙައްގު އޮތީ އިދިކޮޅު ރައުޔުގައި ކަމަށްވަނީ ނަމަ އަމިއްލަ ރައުޔު ދޫކޮށްލައްވައެވެ.
ޝެއިޚުލްއިސްލާމް އިބްނުތައިމިއްޔާ ވިދާޅުވިއެވެ. "މިފަދަ އިޖްތިހާދީ މައްސަލަތައް އަތުން އިންކާރު ކުރުމެއްނުވެއެވެ. އެއްވެސް މީހަކަށް އެމީހެއްގެ ރައުޔަށް ތަބާވުމަށް އެހެންމީހަކަށް މަޖްބޫރެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. ކޮންމެ މީހަކުވެސް އެމީހެއްގެ ޙުއްޖަތްތައް ޢިލްމީ ދަލީލުތަކުގެ އަލީގައި ބަޔާން ކުރަންވީއެވެ. ދެގައުލުންކުރެ އެމީހަކަށް ބޮޑަށް ގަބޫލުކުރެވޭ ގައުލަކަށް ތަބާވާންވީއެވެ.
-ނުނިމޭ-
