ދިރިއުޅުމުގެ ކޮންމެސް ހިސާބަކުން ނަގާ ބޯ ވިލާގަނޑެއްގެ ސަބަބުން ނަފްސާނީ މައްސަލަތަކާއި ކުރިމަތިލާން ޖެހި ދިރިއުޅުން ހުއްޓުމަކަށް އަންނަ މީހުން ނިސްބަތުން ވަރަށް ގިނައެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުންނަކީ އުމުރުގެ ކުރީކޮޅު ދިމާވާ އެފަދަކަމެއްގެ ސަބަބުން މުޅި އުމުރު އެކަން ތަހައްމަލު ކުރަން ޖެހިފައިވާ މީހުންނެވެ. މި މީހުންނަށް ލިބެން ޖެހޭ ފަރުވާ ނުލިބި ދިގުލައިގެެންދާއިރު، މުޖުތަމައު އެ މީހުން ބަލާއި ނުގަނެ މުޖުތަމައުގެ ތެރޭގައި އެ މީހުން ލޭބަލް ކޮށްފައިވާ ގޮތަކީ އެ ބަލިން ސަލާމަތްވުމަށް އެޅޭ ވަރަށް ބޮޑު ހުރަހަކަށް ވެގެންދެއެވެ.
އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ 10 ވަނަ ދުވަސް ވޯލްޑް މެންޓަލް ހެލްތު ޑޭ ނުވަތަ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް ހާއްސަކޮށްގެން ފާހަގަކުރާއިރު ދުނިޔޭގައި އަދި ރާއްޖޭގައި ވެސް އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލައަކަށް ވެފައިވާ އެއް ކަމަކީ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަަމަށް ބޭނުންވާ ފަރުވާ ލިބުން ދަތިވުމެވެ. އާބާދީގައި ލައްކައަކަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން ހިމެނޭ މާލެ އިން ހިލޭ ބޭސްފަރުވާ ލިބޭ ހަމައެކަނި ހޮސްޕިޓަލް، އައިޖީއެމްއެޗުން ނަފްސާނީ ބަލީގެ ޑޮކްޓަރަށް ދެއްކުމަށް މިހާރުވެސް ކިއޫގައި ތިބި މީހުންގެ އަދަދު 2600 އަށް ވުރެ ގިނައެވެ. އެހެންކަމުން ނަފްސާނީ ބަލީގެ ފަރުވާ ހޯދުންވެސް ނަފްސާނީ ބައްޔަކަށް މިހާރު ވަނީވެފައެވެ.
ނަފްސާނީ ބައްޔާއި މެދު މީހުންދެކޭ ގޮތަކީ ކޮބާ؟
ނަފްސާނީ މައްސަލަތައް ތަހައްމަލުކޮށް އެކަމަށް ފަރުވާކުރާ މީހުންނަށް މުޖުތަމައު ބަލާ ނުގަތުމަކީ ފެންނަމުންދާ ހިތާމަވެރި މަންޒަރެކެވެ. އަދި ނަފްސާނީ ބައްޔަށް މީހުން ފަރުވާ ހޯދުމަށް "ސްޓިގްމާ" ނުވަތަ ތަފާތު ކުރުމުގެ ސަބަބުން އެފަދަ ބަލިތަކަށް ފަރުވާ ހޯދުމަށް ފަސްޖެހޭ މީހުންވެސް އުޅެއެވެ. ފަރުވާ ހޯދާ މީހުން "މޮޔަ" "ބަސް ނާހާ" މީހުންގެ ގޮތުގައި މުޖުތަމައުން ލޭބަލް ކުރަމުންދާއިރު، އެ ކަމުގެ ސަބަބުން އެ ބަލި ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ މީހާގެ އުންމީދު ގެއްލި، އެ މީހާގެ ހާލަތު އެއަށްވުރެ ގޯސްވާ ހިސާބަށްދެއެވެ.
ދަރިން ލިބުމުގެ ނިއުމަތުން މަހުރޫމުވެފައިވާ އެތަށް ބަޔަކު މި ބަލި ތަހައްމަލުކުރާއިރު މުޖުތަމައުން މި އިވޭ "މޮޔަ މީހާ" ގެ ސަބަބުން ކުޑަކުދިންގެ ފަރާތުން އެ ނަން އަޑުއިވި ދުނިޔެ މަތިން ފޫހިވެ އިތުރަށް ދިރި އުޅެން ބޭނުންނުވާ ހިސާބަށްވެސް މީހުންގޮސްފާ އެބަ ހުއްޓެވެ. އަދި އެ މީހުންނަކީ މީހުންގެ ޝައުގުވެރިކަން ހޯދަން އުޅޭ ބައެއް ކަމަށާއި އެއީ ބައްޔެއް ނޫނޭ ކަމަށް އަދި ޖައްސާ "ފޭކެއް" ކަމަށް ވެސް ގިނަ ބަޔަކު ދެކެވެ.
މީގެ އިތުރުން، ނަފްސާނީ މައްސަލަ ދިމާވަނީ އަގީދާ ބަލިކަށިވެ، އީމާންތެރިކަމެއް ނެތީމަ ކަމަށްވެސް ބައެއް މީހުން ބުނެއެވެ.
ނަން ނުޖެހުމަށް ޝަރުތުކޮށް "ދަ ޕްރެސް" އަށް ނަފްސާނީ ބަލީގެ ވޭނާ ހިތްދަތިކަން ތަހައްމަލުކޮށްފައިވާ މީހަކު އޭނާގެ އެ ހިތްދަތި ދުވަސްތައް ހިއްސާކުރަމުން ބުނީ ދުވަހަކުވެސް އެފަދަކަމެއް ދިމާވާނެ ކަމަކަށް އުންމީދުވެސް ނުކުރާ ކަމަށެވެ. ނަފްސާނީ ބަލިމަޑުކަމަކަށް ހުށައެޅިގެން ދިޔަގޮތް ކިޔައިދެމުން އެ އަންހެންމީހާ ބުނީ ޅައުމުރުގައި މަސްތުވާތަކެތީގެ ޝިކާރައަކަށްވެފައިވާ މީހަކާ ކައިވެނިކޮށް ފިރިމީހާގެ ފަރާތުން ލިބުނު ހިތްދަތިކަމާއި ކައިރި ކައިރި ދަރިންތަކެއް ލިބި މުޖުތަމައު ބަލައިނުގަތުން ކަމަށެވެ.
އާއިލާ ނުރުހުމުގައި ކުރި ކައިވެންޏަކަށް ނުވުމުގެ ސަބަބުން ފިރިމީހާގެ އެ އަނިޔާވެރި އަމަލުތައް އެހެން މީހަކަށް ހިއްސާކުރުމުގެ އެހާ ހިތްވަރެއް އޭރު ނުލިބޭ ކަމަށްވެސް އޭނާ ބުންޏެވެ. ކައިވެންޏަށް އަހަރެއް ނުވެ ދަރިއަކު ލިބި ހަރަދުތައް ބޮޑުވުން ހަދާނެ ގޮތް ހުސްވެ، އާއިލާގެ މީހުންނަށް ސަލާން ޖަހާ ހިސާބަށް ދިޔަ ކަމަށްވެސް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ. ކައިރި ކައިރި 4 ކުދިން ލިބި، ދަރިން ސްކޫލަށް ވައްދަން ފެށި ހިސާބަކީ އޭނާގެ ނަފްސާނީ މައްސަލަ އިތުރަށް ގޯސްވި ސަބަބަކަށް ވެގެންދިޔައެވެެ. މީގެ އިތުރުން، ފިރިމީހާގެ ބޭނުމަށް ފައިސާ ނުލިބި، ހަށިވިއްކުމަށް މަޖުބޫރުކޮށް، ބިރުދައްކާ އެންމެފަހުން 4 ވަނަ ކުއްޖާއަށް 6 މަސް ނުވެ ފިރިމީހާ އޭނާ ވަރިކޮށްފާ ދިޔައީ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ.
މުޖްތަމައުގެ ތެރޭގައި މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރާ މީހެއްގެ ދަރިންގެ ގޮތުގައި އެ ކުދިން ލޭބަލްކޮށް، ނަތީޖާއަކަށް ވެގެން ދިޔައީ ސްކޫލްގެ މާހައުލުގައި، އެ ކުދިންނާ ވާހަކަ ދައްކާނެ މީހަކު ނުވެ، އެކަހެރި ކޮށްލުމެވެ. އެފަދަ އެތަށް ކަމެއް މުޖްތަމައުން ކުރިމަތިލާން ޖެހުނު ކަމަށް އެ މީހާ ކިޔައިދިނެވެ.
މިކަމުން އަރައިގަތުމަށް އޭނާއަށް ލިބުނު ހިތްވަރަކީ އާއިލާގެ އެއްބާރުލުމާއި އަމިއްލަ މަސައްކަތް ކަމަށް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ. ފުރަތަމަ ފަރުވާކުރަން ފެށިއިރުގެ އޭނާ ބުނީ ގައިން ތާހިރުވެލާނެ ހިޔާލެއް ނުހުންނަ ކަމަށެވެ. އެގޮތުން މަސް ދުވަސް ވަންދެން ފެންނުވަރާ އުޅޭ ކަމަށާއި އިހުސާސްކުރެވުނީ ދަތް އުނގުޅަން ބުރުހުގައި ބޭސް ޖަހާލުން ވެސް އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ބުރަ މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށެވެ. ދަރިން ރުޔަސް އެ އަޑުވެސް ރަނގަޅަށް އޭރު ނީވޭ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ.
ނަފްސާނީ މައްސަލަ ދިމާވަނީ އީމާންތެރިކަމެއް ނެތީމައޭ ނުވަތަ ހަމައެކަނި އަޅުކަންކޮށްގެން ސަލާމަތް ވެވޭނެއޭ ބުނާ ބަހަކީ ދޮގެއްކަމަށް އޭނާ ވަނީ ބުނެފައެވެ. އަދި ދުވަހަކުވެސް ނަމާދެއް ނާޅާ ކަމަށް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ.
އާއިލާގެ ވަރަށް ބޮޑު އެއްބާލުމެއް ލިބުނު ކަމަށާއި އަބަދުވެސް ކައިރީގައި ކޮންމެވެސް މީހަކު މަޖާކޮށް އުޅޭ ކަމަށެވެ. އަދި ބޮޑުދައިތައެއް އޭނާއަށް ފަހަން ދަސްކޮށްދީ އަބަދުވެސް ފެހުމުގެ ކަންކަމުގައި ވަގުތު ހުސްކުރުމަށް ބާރުއެޅިކަމަށް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ. އަދި ނަތީޖާއަކަށްވީ އެ ކަމުން އަރައިގަނެ މިއަދު މުޖުތަމައު ބަލައިގަންނަފަދަ މީހަކަށް ވެގެންދިއުން ކަމަށް އޭނާ ކިޔައިދިނެވެ،
ނަފްސާނީ ބައްޔަށް ފަރުވާ ހޯދާ މީހުންނަށް ބޭނުންވަނީ މުޖުތަމައު އެ މީހަކު ބަލައިގަނެ އެ މީހަކު އެކަމުން އަރައިގަތުމަށް އެހީވުމެވެ.
މި ބަލި މިހާރުވެސް ތަހައްމަލުކުރަމުންދާ މީހެއްގެ އާއިލާ މީހަކު "ދަ ޕްރެސް" އަށް އެ މީހާ ވޭތުކުރަމުންދާ ހިތްދަތިދުވަސްތައް ކިޔައިދެމުންބުނީ އެ މީހާ ކޯޑި ހައްދައިގެން ނެރެ މަޖާކުރާ މީހުން މަދުން ނަމަވެސް އުޅޭ ކަމަށެވެ. އެ ބަލި އެ މީހާ ތަހައްމަލުކުރަމުންދާތާ 15 ވަރަކަށް އަހަރަށްވުރެވެސް ގިނަދުވަސް ވެދާނެ ކަމަށެވެ. އަމިއްލައަށް މަރުވާން މަސައްކަތްކުރާ ކަމަށާއި ހަށިގަނޑުގައި މިހާރުވެސް ކޮށްފައިވާ އަނިޔާތައް އަދިވެސް އެބަހުރި ކަމަށް އެ މީހާ ކިޔައިދިނެވެ. މި ބަލީގައި މިހާ ދުވަސްވީއިރު ފަރުވާ ވެސް ދޭން ޖެހޭ ވަރަށް ނުދެވޭ ކަމަށް އެ މީހާ ބުންޏެވެ.
ވޭތުވެދިޔަ ދެ އަހަރެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި، ކޮވިޑާ ހެދި ވަރަށް ގިނަ މީހުންގެ ދިރިއުޅުން ހީ ވެސް ނުކުރާ ގޮތަކަށް، ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ވަނީ ބަދަލުކޮށްލާފަ އެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން މީހުންގެ ނަފްސާނީ ދުޅަހެޔޮކަމަށް އަަސަރުކުރިއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބެއް ކަމަށްވެފައިވަނީ އާއިލާ އާއި ރައްޓެހިންގެ ވަކިވުމާއި ވަޒީފާ ގެއްލުމާއި ރަށަށް ބަދަލުވާން ޖެހުމާއި އާމްދަނީ ހުއްޓުމާއި އައިސޮލޭޝަންގެ އެކަނިވެރިކަމާއި ބިރުވެރިކަން މިހެން ގޮސް އެތައް ކަމެއް ލައިގަތެވެ.
