މި އަހަރުގެ އޮކްޓޫބަރު 31 ގެ ނިޔަލަށް ރާއްޖޭގައި 49 މީހަކަށް އެކުއައިޑް އިމިއުނޯޑެފިޝެންސީ ސިންޑްރޯމް (އެއިޑްސް) ޖެހިފައިވާކަމަށް ހެލްތް ޕްރޮޓެކްޝަން އޭޖެންސީ (އެޗްޕީއޭ) އިން ބުނެފިއެވެ.
ދުނިޔޭގެ އެއިޑްސް ދުވަހާ ގުޅިގެން އެޗްޕީއޭއިން ނެރުނު ބަޔާނުގައި ބުނެފައިވަނީ އެއިޑްސްއަކީ ހިއުމަން އިމިއުނޯޑެފިޝެންސީ ވައިރަސް (އެޗްއައިވީ) ވައިރަސްގެ ޒަރިއްޔާއިންޖެހޭ ބައްޔެއް ކަމަށާއި ރާއްޖޭއިން އެޗްއައިވީ އެންމެ ފުރަތަމަ ފެނިފައިވަނީ 1991 ވަނަ އަހަރުގައި ކަމަށެވެ. އެގޮތުން އޮކްޓޫބަރު 31 ގެ ނިޔަލަށް 49 މީހަކަށް އެއިޑްސް ޖެހިފައިވާ ކަމަށާއި އޭގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ 7 އަންހެންނާއި 43 ފިރިހެނުން ކަމަށް އެޗްޕީއޭއިން ބުނެއެވެ.
މީގެތެރެއިން 16 މީހުން މިހާރު ދުނިޔެ ދޫކޮށްފައިވާއިރު މި ވަގުތު 32 މީހުން ބައްޔަށް ފަރުވާހޯދަމުން ދާ ކަމަށްވެސް އެޗްޕީއޭއިން ވަނީ މައުލޫމާތު ދީފައެވެ.
އެޗްއައިވީއަށް ދެވޭ ފަރުވާއަކީ އެންޓިރެޓްރޯ ވައިރަލް ޓްރީމަންޓް ކަމަށްވާއިރު 2004 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ރާއްޖޭގައި ހިލޭ ދަނީ އެ ފަރުވާ ފޯރުކޮށްދެވެމުންނެވެ. މި ބައްޔަށް ޓެސްޓްކޮށް ބަލި ނެތްކަން އަމިއްލައަށް ޔަގީންކަން ހޯދުމަކީ މުހިއްމު ކަމެއް ކަން ފާހަގަކޮށް އެޗްޕީއޭ އިން ބުނީ ކާކުކަން ނޭނގޭގޮތަށް ވެސް ޓެސްޓް ކުރެވޭނެ ކަމަށާއި ނަތީޖާ އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ހާމަނުކުރާނެ ކަމަށެވެ. އަދި ބަލިވެ އިންނަތާ، އެންމެ ލަސްވެގެން ފުރަތަމަ ތިން މަސް ތެރޭގައި އެޗްއައިވީ ޓެސްޓް ހެދުން ވަރަށް މުހިއްމު ކަމަށާއި މީގެ ސަބަބުން މައިމީހާގެ ފަރާތުން ދަރިފުޅަށް އެޗްއައިވީ ވާސިލްވުން ހުއްޓުވޭނެ ކަމަށް އެޗްޕީއޭއިން ބުނެއެވެ.
ބަލި ފެތުރޭ ގޮތްތައް:
- ރައްކާތެރި ނޫންގޮތުގައި ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގުން.
- ސިރިންޖު ނުވަތަ ކަށި ބޭނުންކޮށްގެން މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރާއިރު، އެކަކު ބޭނުންކޮށްފައި ހުންނަ ކަށި ފަދަ ތަކެތި އަނެކަކު ބޭނުންކުރުން.
- އެޗްއައިވީ ޖެހިފައިވާ މަންމަގެ ފަރާތުން، މާބަނޑު ދުވަސްވަރުއާއި ވިހެއުމުގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ ގާތުން ކިރުދިނުން.
- އެޗްއައިވީ ޖެހިފައިވާ މީހެއްގެ ލެޔަށް ހުށަހެޅުން.
ފާހަގަކޮށްލެވޭ ގޮތުގައި އެކަކު ގައިން އަނެކަކު ގަޔަށް މަދިރީގެ ޒަރިއްޔާއިން އެޗްއައިވީ ނުފެތުރޭނެއެވެ. އެޗްއައިވީ ޖެހިފައިވާ މީހަކާ އެއް ތަށިން ކެއުން ނުވަތަ އެކުގައި ކެއުމުން އެޗްއައިވީ ނުފެތުރޭއިރު އެޗްއައިވީ ޖެހިފައިވާ މީހަކު ބޭނުން ކުރާ ފާހާނާއެއް ބޭނުން ކުރުމުން އެޗްއައިވީ ނުފެތުރޭނެއެވެ.
ބަލިން ރައްކާތެރިވުމަށް ކުރެވިދާނެ ބައެއް ކަންކަން:
- އެޗްއައިވީ ޖެހިފަ ނުވާ، ވަފާތެރި އެއް ބައިވެރިއަކާއެކު ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގުން.
- ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގާއިރު ކޮންޑަމް ނުވަތަ ހުރަސް ބޭނުން.
- އެކަކު ބޭނުންކޮށްފަ ހުންނަ ސިރިންޖު / ކަށި ފަދަ ތަކެތި އަނެކަކު ބޭނުން ނުކުރުން.
- ސިއްހީ ހިދުމަތްތެރިންގެ ލަފާގެ މަތިން އެޗްއައިވީއިން ރައްކާތެރިވުމަށްޓަކައި ދެވޭ ފަރުވާ ކަނޑައެޅިފައިވާގޮތުގެ މަތިން ފުރިހަމަކުރުން.
- މާބަނޑު ދުވަސްވަރު ދުރާލާ އެޗްއައިވީއަށް ޓެސްޓުކޮށް ޕޮޒިޓިވް ވެއްޖެނަމަ ކަނޑައެޅިފައިވާ ފަރުވާ ފުރިހަމަކުރުން.
އެޗްޕީއޭއިން ބުނީ މި އަހަރުގެ އެއިޑްސް ދުވަހުގެ ޝިއާރުގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާފައިވަނީ "އެޗްއައިވީ އާއެކު ދިރިއުޅުން" ކަމަށާއި މި ޝިއާރުން ދޭހަކޮށްދެނީ އެޗްއައިވީ ހުރިކަން އަވަހަށް ދެނެގަނެ، ގަވައިދުން ފަރުވާކުރަން ފަށައިފިނަމަ އެހެނިހެން ދާއިމީ ބަލިތައް ހުންނަ މީހުންނެކޭ އެއްގޮތައް މުޖުތަމައުގައި އާންމުދިރިއުޅުމެއް އުޅެވިދާނޭ ކަމަށެވެ.
